Prosektorium - zadania, stwierdzenie zgonu, identyfikacja, wydanie zwłok

Zasady postępowania ze zwłokami są szczegółowo opisane w ustawach, ale każdy szpital ma nieco inne procedury. Co warto wiedzieć o prosektorium i co dzieje się w tym miejscu?

1. Co to jest prosektorium?

Prosektorium to oddział szpitala, w którym przeprowadzane są sekcje zwłok, aby ustalić przyczynę śmierci, a także potwierdzić lub wykluczyć udział osób trzecich. Zdarzają się również sekcje do celów badawczych czy naukowych.

Prosektorium przy szpitalu składa się z kilku elementów:

• kostnica - miejsce do tymczasowego przetrzymywania zwłok,
• sale sekcyjne,
• pomieszczenia przedpogrzebowe,
• sale ekspozycji zwłok,
• pomieszczenia laboratoryjne.

Bardziej profesjonalne prosektoria posiadają również pracownie rentgenowskie oraz zaplecze laboratoryjne.

Zadania prosektorium to:

• transport osób zmarłych do chłodni,
• przygotowanie zwłok do pochówku,
• przechowywanie zwłok w chłodni.

2. Na czym polega stwierdzenie zgonu w szpitalu?

Postępowanie w przypadku śmierci w szpitalu jest uregulowane przez prawo, a wszyscy pracownicy są zobowiązani do traktowania ciała z należytym szacunkiem. Jedynie lekarz jest w stanie stwierdzić zgon, wówczas pielęgniarka uzupełnia skierowanie zwłok do chłodni, a na ciele zmarłego pozostawia identyfikator (na dłoni lub na stopie).

Zwłoki mogą zostać przewiezione najwcześniej po dwóch godzinach od czasu śmierci, określonej w dokumentacji. W tym czasie ciało znajduje się w specjalnym pomieszczeniu lub na sali szpitalnej, oczywiście po dokładnym okryciu i zadbaniu o prywatność.

3. Kiedy zwłoki są przewożone do prosektorium?

Po upłynięciu dwóch godzin od czasu śmierci zwłoki są transportowane do chłodni, znajdującej się w budynku prosektorium. Ciało jest przewożone razem z kartą wypełnioną przez pielęgniarkę oraz identyfikatorem.

Jeżeli tożsamość człowieka nie jest znana, w dokumentacji znajduje się oznaczenie NN, a także przyczyna lub okoliczności, które nie pozwalają na ustalenie nazwiska. Zwłoki powinny być przewożone w zamkniętej kapsule, która jest regularnie czyszczona i dezynfekowana.

Pojazd ten nie powinien poruszać się po korytarzach w szpitalu, ale specjalnymi ciągami komunikacyjnymi w oddzielnej części budynku, nie powinien też być wprowadzany do wind, które nie są do tego przystosowane.

4. Wydanie zwłok z prosektorium

Zwłoki mogą zostać wydane dopiero po identyfikacji w specjalnym pomieszczeniu, musi być przy tym obecny pracownik szpitala, który wypełni świadectwo identyfikacyjne. Przed wydaniem zwłoki powinny być umyte i okryte przez osoby bliskie lub pracowników firmy pogrzebowej.

5. Kto może odebrać zwłoki z prosektorium?

Spis osób, które mają prawo do odbioru zwłok reguluje ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych, należą do nich:

• małżonka lub małżonek osoby zmarłej,
• krewni zstępni,
• krewni wstępni,
• krewni boczni do IV stopnia pokrewieństwa,
• powinowaci w linii prostej do pierwszego stopnia.

Prawo pochowania żołnierzy zmarłych w czynnej służbie przysługuje właściwym organom wojskowym. Prawo pochowania zwłok osób zasłużonych wobec państwa i społeczeństwa przysługuje organom państwowym, instytucjom i organizacjom społecznym.

6. Jak długo mogą być przechowywane zwłoki w prosektorium?

Według ustawy o działalności leczniczej zwłoki mogą być przechowywane w chłodni dłużej niż 72 godziny jeżeli niemożliwe jest wcześniejsze odebrania ciała przez osoby uprawnione. W sytuacji kiedy śmierć wiąże się z dochodzeniem lub śledztwem, a pochówek został zabroniony czasowo przez prokuratora.