Etapy miłości w związku i elementy koncepcji miłości
Etapy miłości w związku to kwestia, którą interesuje się wielu specjalistów. Choć ich spojrzenia są różne, nie ulega wątpliwości, że każdy miłosna relacja podlega przemianom. Jakie wyróżnia się etapy miłości związku? Czym się charakteryzują? Jaką rolę odgrywają w nich trzy najważniejsze elementy koncepcji miłości: intymność, namiętność i zaangażowanie?
1. Czym są etapy miłości w związku?
Etapy miłości w związku wyznaczają rytm codzienności między dwojgiem ludzi w różnych momentach wspólnego życia. Wyróżnia się ich kilka, a każdy cechuje nieco inna dynamika i intensywność emocji.
Wszystkie związki i relacje z upływem czasu ulegają różnym przemianom – to naturalne. Generalizując można przyjąć, że każda miłość zmienia się według pewnego schematu.
Najpierw pojawia się fascynacja i idealizacja drugiej osoby, czyli typowe dla stanu zakochania „różowe okulary”. Za jakiś czas przychodzi czas konfliktów i docierania się. Efektem jest spokój, stabilizacja i satysfakcja.
2. Etapy miłości w związku według Bogdana Wojciszke
Polski psycholog społeczny, Bogdan Wojciszke, autorytet w dziedzinie psychologii miłości, w swoich pracach często analizuje mechanizmy rządzące zachowaniami, myśleniem i emocjami osób pozostających w bliskich związkach uczuciowych. Jest autorem koncepcji rozwoju miłości.
Bogdan Wojciszke wyróżnił pięć faz rozwoju związku miłosnego. To:
- zakochanie,
- romantyczne początki,
- związek kompletny,
- związek przyjacielski,
- związek pusty i jego rozpad.
Pierwszą fazą miłości jest zakochanie. Trwa ono stosunkowo krótko, daje intensywne poczucie szczęścia. Typowe dla tego etapu są priorytety: częściej myślimy o oczekiwaniach i samopoczuciu partnera bądź partnerki niż o sobie. Pojawia się namiętność. Za sprawą endorfin „druga połówka” wydaje się być ideałem.
Kolejnym etapem miłości w związku są romantyczne początki. Pojawia się, gdy stan zakochania odczuwają obydwie strony. Ta faza również nie jest długa. Jej tempo i charakter wyznaczają namiętne uniesienia.
Z czasem pojawia się zaangażowanie, będące utrwaleniem związku miłosnego. Ten etap daje niemal wyłącznie przyjemność. Pojawia się decyzja o zaangażowaniu w poważniejszy związek.
Trzecim etapem miłości jest związek kompletny. To najbardziej nasycona emocjami faza związku. Pojawia się namiętność, intymność oraz zaangażowanie. Ta faza jest okresem równowagi między nim, dlatego daje partnerom poczucie spełnienia.
Z czasem namiętność słabnie lub wygasa, co jest naturalne dla dynamiki rozwoju relacji. Typowe jest, że namiętność ustępuje miejsca intymności i zaangażowaniu. To one stają się spoiwem związku.
Następna faza miłości, związek przyjacielski jest najdłuższa. Wiąże się z satysfakcją, choć jest pozbawiona żaru namiętności. Cechuje ją wysoki poziom intymności i zaangażowania.
Ten etap miłości w związku wypełniony jest zrozumieniem, zaufaniem, sympatią, zainteresowaniem i bliskością. Bardzo ważne jest, by nie zapobiec zanikowi intymności.
Ostatni etapem związku jest związek pusty i jego rozpad, do którego może dojść wskutek nieumiejętne podtrzymania intymności. Związek opiera się wówczas wyłącznie na poczuciu wzajemnego zobowiązania do podtrzymywania relacji.
Warto pamiętać, że siłą napędową każdego związku jest wspólne zaangażowanie. Na tym etapie najłatwiej jest się rozstać. Moment pojawienia się oraz długość trwania poszczególnych faz jest inna dla każdej z par. To zdecydowanie kwestia indywidualna.
3. Elementy koncepcji miłości a etapy związku
Trzeba podkreślić, że każda faza miłości może być satysfakcjonująca. Wiele zależy od starań partnerów, ale i poziomu trzech podstawowych składników szczęśliwej relacji:
- intymności, rozumianej jako pozytywne działania i emocje sprzyjające bliskości i przywiązaniu się do siebie. To wsparcie, zrozumienie, szacunek, poleganie na sobie, dzielenie się przeżyciami,
- namiętności, czyli silnych emocjach, tak pozytywnych, jak i negatywnych. To radość, zazdrość, pożądanie, potrzeba bliskości czy tęsknota. Namiętność - w przeciwieństwie do intymności - bardzo szybko szczytuje, ale i momentalnie gaśnie. Jest to proces nieunikniony,
- zaangażowania, będącego efektem świadomej decyzji. To myśli, decyzje i działania ukierunkowane na to, by relacja przekształciła się w trwały związek, który może przetrwać. Zaangażowanie wzrasta stopniowo.
W zależności od etapu związku powyższe składowe koncepcji miłości są na różnym poziomie. Oznacza to, że uwzględniając elementy koncepcji miłości, poszczególne etapy związku miłosnego, charakteryzują się szczególnymi ich proporcjami. I tak:
- zakochanie: obecna jest wyłącznie namiętność,
- romantyczne początki: panuje namiętność i intymność,
- związek kompletny: to kompilacja namiętności, intymności i zaangażowania,
- związek przyjacielski: obecne są intymność i zaangażowanie, brak namiętności,
- związek pusty: jest zaangażowanie, ale nie ma intymności. Z kolei rozpad związku cechuje brak zaangażowania i zobowiązań.