Jaki sposób nauki preferują starsi?

Mózg osób starszych pracuje inaczej, dlatego potrzebują oni odmiennych technik uczenia się. Do tej pory twierdzono, że seniorzy nie powinni wykonywać błędów w czasie nauki, gdyż mogłoby to wpłynąć negatywnie na ich stan pamięci. Badania przeprowadzone przez naukowców australijskich udowodniły jednak, że siedemdziesięciolatkowie uczą się najefektywniej właśnie dzięki wykorzystaniu metody prób i błędów.

1. Badania nad skutecznością metod uczenia się

Badania, których celem było wskazanie najefektywniejszej metody nauki dla osób starszych przeprowadzono w Toronto. Uczestnikami badania były osoby dorosłe w wieku 20 lat i seniorzy będący około siedemdziesiątki. W dwóch niezależnych testach naukowcy porównali korzyści płynące z uczenia się metodą prób i błędów oraz techniki, która nie zezwalała na pomyłki w czasie nauki. Uczenie się metodą prób i błędów jest trudniejszym procesem zapamiętywania informacji. Mózg w tej metodzie wskazuje na różnorodne skojarzenia i powiązania po to, aby zidentyfikować właściwą formę. Nauka bez błędów jest natomiast pasywnym procesem, który wymaga zapamiętania właściwej formy już w czasie uczenia się.

W czasie badań naukowcy zaprezentowali badanym przedmiot (np. rodzaj zęba). Pożądana odpowiedź w tym wypadku - „ząb mleczny” została wyjawiona osobom w grupie nauki bez błędu. Badani z grypy prób i błędów nie otrzymali poprawnej odpowiedzi, dlatego w czasie „burzy mózgów” wymienili różne typy zębów, jak np. siekacz, kieł i właśnie ząb trzonowy. Po krótkim czasie wykonano testy na pamięć, które wymagały od badanych wskazania kontekstu w jakim zapamiętali dane słowo.

2. Metoda prób i błędów w nauczaniu osób starszych

W obu badaniach wykazano, że nauka metodą prób i błędów jest skuteczniejsza w zapamiętaniu kontekstu niż metoda nie zezwalająca na pomyłki. Dotyczyło to w największej mierze osób starszych, u których zastosowanie tej techniki zaskutkowało wzrostem poprawności nawet o 250%.

Wyniki badań podważają powszechne mniemanie, iż pomyłki w czasie nauki wpływają negatywnie na stan pamięci osób starszych, a uczenie się bez błędów jest dla nich najskuteczniejszą metodą nauki. Badania przeprowadzone w Toronto jasno ukazały, iż osoby starsze potrafią znaleźć związek między pomyłkami i właściwymi formami, zwiększając przy tym efektywność nauki. Nowe odkrycie może wskazać na skuteczne sposoby nauczania osób starszych w placówkach oświatowych oraz w centrach rehabilitacji, gdzie w oparciu o wiedzę dotyczącą starzenia się mózgu, dokonuje się prób opóźnienia pogorszenia funkcji poznawczych.

Naukowcy sugerują, że potrzebne są dodatkowe badania pozwalające na wykazanie, które rekwizyty i ćwiczenia są najefektywniejsze w nauczaniu metodą prób i błędów. Takie działanie pozwoli na wskazanie kontekstów, w których powinno się unikać i zapobiegać wystąpieniu błędów.