Artykuł zweryfikowany przez eksperta:
Mgr Marta Pociecha
Nieśmiałość u dzieci
Eksperci długo wierzyli, że tylko środowisko ma wpływ na charakter dziecka. Obecnie teoria zmienia się i kieruje się w stronę myślenia, że zarówno geny, jak i wychowanie mają wpływ na charakter dziecka. Stąd temperament twej pociechy może predysponować ją/jego do określonych zachowań, np. nieśmiałości. Nieśmiałość nie jest negatywną cechą i nie zachęcam do zwalczania jej za wszelką cenę. Jeśli jednak widzisz, że twemu dziecku nic nie brakuje, a potrzebuje jedynie zachęty, oto kilka rad, jak je motywować.
- Ty jako rodzic jesteś najlepszym przykładem dla swego dziecka. Zacznij być bardziej asertywny(a) w kontaktach z ludźmi w sytuacjach, kiedy obserwuje cię twoje dziecko. Nie bój się kontaktu wzrokowego z obcymi, wychodź z inicjatywą do ludzi.
- Obserwuj sytuacje, w jakich dziecko przejawia nieśmiałe zachowania. Kiedy lepiej zrozumiesz jego/jej obawy będziesz mogła/mógł porozmawiać o nich z dzieckiem. Maluch, który jest popychany w sferze nauki, może się łatwo wycofać w nieśmiałość z obawy przed porażką. Jeśli to dotyczy waszej sytuacji, odpuść trochę dziecku na tym polu.
- Zachęć dziecko do aktywności, w których ma talent. Jeśli interesuje się szyciem czy lepieniem z gliny, zapisz je na takie zajęcia. Kiedy dziecko, nie będąc w grupie, zrozumie, że ma do czegoś talent i jest w czymś dobre, jego/jej pewność siebie wzrośnie. Pamiętaj jednak, aby nie naciskać dziecka i nie proponować zajęć na siłę. Ono samo znajdzie swoje pole zainteresowań.
- Ćwiczcie razem trudne sytuacje. Odegrajcie scenkę o sytuacji, która sprawia, że twoja pociecha czuje się nieśmiało. Podzielcie się na role i przećwiczcie różne warianty sytuacji. Możesz też zapytać o lęki związane z konkretną sytuacją i spróbować wspólnie znaleźć najlepsze sposoby poradzenia sobie z nimi. Opowiedz dziecku też o sytuacji, w której ty czułaś(łeś) się niepewnie. Tym sposobem uznasz uczucia dziecka, a ono zobaczy, że lęk nie jest czymś negatywnym.
- Pamiętaj, aby zachować umiar, pomagając dziecku przezwyciężać nieśmiałość. Być może ono po prostu ma taki charakter. Dopóki dziecko ma jakichś przyjaciół, jest szczęśliwe i funkcjonuje normalnie jako uczeń (uczennica) i członek rodziny, nie ma powodów do niepokoju. Pochwal dziecko za jej/jego wysiłek w próbach socjalizacji i nie zmuszaj do robienia więcej. Jeśli jednak zauważysz, że dziecko wycofuje się ze wszelkich relacji, poszukaj pomocy.
- Pamiętaj też, aby nie przyklejać dziecku łatki „nieśmiały(a)”. Ono może w to uwierzyć. Zamiast tego zwrotu mów: „jej/jemu zajmuje trochę więcej czasu, aby oswoić się z nową sytuacją”.