Zaburzenia pamięci i koncentracji

Zaburzenia koncentracji to częsty problem, który świadczy o tym, że mózg jest zajęty czymś innym niż wykonywane w danym momencie zadanie. O ile problemy z koncentracją uwagi są przejściowe i nie są regułą, nie ma powodów do zmartwień. Co powoduje zaburzenia koncentracji oraz czy można im zapobiec?

1. Jak rozpoznać zaburzenia koncentracji?

Zaburzenia koncentracji to powszechne zjawisko, które występuje w każdym wieku i może się objawiać w różny sposób:

• Trudność w zachowaniu uwagi podczas pracy lub wykonywania czynności manualnych lub intelektualnych.
• Trudności w natychmiastowym zapamiętywaniu informacji: osoba nie może sobie przypomnieć tego, co przed chwilą usłyszała.
• U dzieci trudności w zapamiętywaniu tekstów, w uczeniu się na pamięć.
• Wrażenie ciągłego "bujania w obłokach".
• Sama osoba dotknięta zaburzeniami koncentracji często zdaje sobie sprawę ze swoich problemów: obniżona koncentracja uwagi, rozproszenie uwagi podczas oglądania filmu, sztuki teatralnej lub podczas zajęć i lekcji.

2. Zaburzenia koncentracji a wiek

Zaburzenia koncentracji u dzieci, które generalnie nie mają żadnych problemów z zapamiętywaniem, są najczęściej spowodowane zaniepokojeniem. Może chodzić o problem w domu, w szkole lub dotyczący sfery uczuć dziecka. Niepokoje zewnętrzne zaburzają zdolność koncentracji uwagi. Wizyta u psychologa szkolnego często jest bardzo pomocna w rozwiązywaniu tego typu problemów.

Problemy z koncentracją uwagi u osób starszych mają inne podłoże. W tym wypadku brak koncentracji może mieć podłoże neurologiczne, jak na przykład choroba Alzheimera. Jednak oprócz niego zaburzenia pamięci mogą być także świadczyć o depresji, obecności chorób mózgu prowadzących do otępienia m. in. zaburzeń krążenia mózgowego, otępieniu z ciałami Lewy’ego czy czołowo-skroniowym. Jedyną metodą diagnostyczną jest badanie neurologiczne. U osób dorosłych zaburzenia koncentracji najczęściej są wynikiem stresu i zmęczenia.

Ponadto, bez względu na wiek częstą przyczyną problemów z koncentracją uwagi są leki: przeciwlękowe, przeciwpsychotyczne oraz grupy leków antyhistaminowych i przeciwkaszlowych.

3. Zaburzenia koncentracji a czynniki zewnętrzne

Oprócz czynników indywidualnych zaburzenia koncentracji mogą również wynikać z czynników zewnętrznych. Aby zwiększyć efektywność swojej pracy, warto zadbać o odpowiednie warunki jej wykonywania. Poprawa koncentracji może być osiągnięta za pomocą niewielkich zabiegów:

• Staraj się ograniczyć czynniki, które mogą cię rozpraszać w miejscu pracy: telewizor, radio, jedzenie, inne osoby itd.).
• Staraj się, jeżeli to możliwe, wykonywać pracę lub uczyć się stale w tym samym miejscu. To miejsce będzie kojarzyło ci się z koncentracją uwagi.
• Unikaj pracy w łóżku. Pracę należy wykonywać w pozycji, która pobudza do akcji - pozycji siedzącej, lekko nachylonej w kierunku miejsca pracy.
• Unikaj słuchania muzyki. Jeżeli muzyka pomaga ci się skoncentrować, wybieraj muzykę instrumentalną, którą dobrze znasz.

Dobra pamięć i koncentracja jest podstawą efektywnej pracy i nauki. Dlatego warto starać się wzmacniać koncentrację uwagi, wykonując ćwiczenia koncentracji oraz dbając o odpowiednie warunki do pracy i nauki.