Jak zapamiętywać więcej i lepiej?
Pamięć to niezwykła zdolność naszego umysłu. To ona zapewnia ciągłość naszej tożsamości i decyduje o tym, co wiemy. Choć pamięć kryje wiele zagadek, to uczeni odkryli i opisali trzy podstawowe procesy z nią związane. Są to: zapamiętywanie (w jaki sposób utrwalamy wydarzenia w naszej pamięci), przechowywanie (jak materiał pamięciowy jest magazynowany) oraz przypominanie (w jaki sposób przywołujemy do świadomości, to co zapamiętaliśmy).
Wszystkie te procesy są niezwykle ważne dla sprawnie działającej pamięci. Gdy zastanawiamy się, co możemy zrobić, by poprawić pamięć, często koncentrujemy się tylko na procesie zapamiętywania. Aby jednak w pełni efektywnie korzystać z możliwości, jakie daje nam nasz umysł, należy uwzględnić wszystkie trzy wyżej wymienione procesy, które decydują o tym, czy coś pamiętamy czy też nie.
1. Usprawnij zapamiętywanie
Z pierwszym procesem – zapamiętywaniem wiąże się przede wszystkim dobry sposób uporządkowania materiału, którego chcemy się nauczyć. Do tego celu można wykorzystać na przykład „mapę myśli” – technikę, która pobudza umysł i sprzyja twórczemu myśleniu. Jak ją wykonać? Na środku kartki rysujemy obrazek, który wiąże się z danym tematem, a następnie wypisujemy dookoła ważne słowa i łączymy je za pomocą pojedynczych linii ze środkiem. Najnowsze badania naukowe wykazały, że nie bez znaczenia jest kolor, jakim oznaczamy ważne słowa. Kolory pomarańczowy, żółty i niebieski sprzyjają lepszemu zapamiętywaniu, dlatego też najlepiej właśnie je wykorzystywać przy sporządzaniu wszelkiego rodzaju notatek. Następnie dodajemy inne pojęcia i obrazki, które kojarzą się z tymi słowami. Pamiętajmy – linie mapy powinny rozchodzić się tak jak gałęzie. Do kolejnych metod usprawniających zapamiętywanie można zaliczyć „zwracanie uwagi” – im bardziej skupiamy na czymś uwagę, tym lepiej to pamiętamy. Inną metodą jest „dzielenie informacji na części” – mniejsze fragmenty lepiej zapamiętać.
2. Zadbaj o warunki przechowywania informacji w pamięci
Następnie materiał, którego się uczymy, jest magazynowany w naszej pamięci. Aby jak najmniej z tego, co zapamiętaliśmy, uległo rozpadowi, należy zapewnić naszemu umysłowi odpowiednie warunki do przechowywania informacji. Niezwykle cenna w tym przypadku jest rola snu, podczas którego utrwalają się nabyte informacje, a także dieta uboga w cholesterol i cukry, za to bogata w ryby, produkty zbożowe, owoce i warzywa.
3. Wypracuj efektywną metodę przypominania
Kiedy uczymy się do egzaminu lub z innych powodów musimy zapamiętać dużą partię materiału, najlepiej dzielić czas nauki na półgodzinne okresy i sprawdzać, jak wiele pamiętamy z tego, czego się uczyliśmy. Efektywne przypominanie zapewnia kilka prostych metod, na przykład „korzystanie ze wskazówek i kontekstu” – w tym przypadku należy opracować swój własny zestaw wskazówek, które ułatwiają wydobywanie informacji z pamięci (np. słowa hasła, pierwsze litery alfabetu pojęć).
Warto też przywołać kontekst, okoliczności, w których po raz pierwszy spotkaliśmy się z jakąś informacją – to zwiększa prawdopodobieństwo przypomnienia jej sobie. „Zapisywanie” – w notatniku, kalendarzu, telefonie jest również świetnym i bardzo skutecznym sposobem na przypomnienie sobie ważnej dla nas informacji.
Sposobów na dobrą pamięć jest wiele. To od nas zależy, który z nich wybierzemy. Sprawnie działająca pamięć to efekt złożonego procesu, podczas którego należy zadbać nie tylko o sposób, w jaki się uczymy, ale także o odpowiednie warunki do utrwalenia informacji w naszym umyśle i efektywne sposoby wydobywania jej z pamięci.