Testy rekrutacyjne
Testy rekrutacyjne to metody selekcji kandydatów coraz częściej pojawiające się we wczesnym etapie procesu rekrutacyjnego, nawet już podczas pierwszej rozmowy kwalifikacyjnej. W rekrutacji używa się wielu rodzajów testów. Część kwestionariuszy bada predyspozycje psychologiczne i zawodowe, inne natomiast cechy osobowości, kreatywność, zdolności, temperament czy poziom inteligencji. Coraz więcej pracodawców stosuje testy podczas naboru pracowników. Czego mogą się spodziewać kandydaci na rozmowie kwalifikacyjnej i jak przygotować się do wypełniania testów rekrutacyjnych?
1. Rekrutacja pracowników
Większość pracodawców rezygnuje z tradycyjnych narzędzi rekrutacyjnych na rzecz testów zawodu. Za ich pomocą szybko i efektywnie można ocenić przygotowanie oraz predyspozycje kandydata na dane stanowisko. Niektórym firmom zależy na skróceniu czasu rekrutacji do minimum, a interpretacja wyników testu daje natychmiastowy rezultat – spełnia kryteria albo nie mieści się w standardach wymagań. Priorytetem pozostaje zatrudnienie pracownika z najlepszymi umiejętnościami.
Testy rekrutacyjne to zestawy zadań, które sprawdzają nie tylko wiedzę, lecz także indywidualne cechy osobowości niezbędne do kompetentnej realizacji zadań na danym stanowisku. Testy psychologiczne zyskują coraz większą popularność wśród headhunterów czy specjalistów pracujących w działach HR. Wśród testów rekrutacyjnych można znaleźć testy standardowe, np. kwestionariusze samoopisowe, testy inteligencji, jak i techniki niestandardowe, np. testy projekcyjne (tablice z testu TAT, plamy atramentowe Rorschacha), narzędzia komputerowe czy próby przyrządowe.
2. Rodzaje testów rekrutacyjnych
- Testy wiedzy – sprawdzają wiedzę merytoryczną, która jest wymagana na danym stanowisku pracy. Pozwalają zdemaskować pewne minimum, które każdy pracownik powinien wiedzieć, zajmując określoną posadę. Wykonanie zadań jest zwykle ograniczone czasowo, co pozwala dodatkowo zaobserwować styl i tempo pracy potencjalnego pracownika.
- Testy zdolności – badają indywidualne predyspozycje kandydata na dane stanowisko. Testy zdolności mogą koncentrować się na ocenie odporności na stres, umiejętności logicznego myślenia, umiejętności analizy danych i wyciągania wniosków, zdolności komunikacyjnych, metod autoprezentacji, umiejętności pracy w grupie bądź zdolności przywódczych.
- Testy inteligencji – weryfikują zwykle takie właściwości umysłu, jak: spostrzegawczość, zdolność logicznego myślenia, umiejętność przewidywania, koncentracja uwagi, zdolność dokonywania rotacji przestrzennych, zdolności matematyczne, inteligencja werbalna, płynność słowna, zasób leksykalny, zasób wiedzy ogólnej o świecie, zdolności twórcze.
- Testy osobowości – mogą koncentrować się na różnych wymiarach osobowości ze względu na specyfikę zawodu. Najbardziej popularne testy osobowości, wykorzystywane przez rekruterów, dotyczą: asertywności, sumienności, towarzyskości, stylu radzenia sobie ze stresem, potrzeby aprobaty społecznej, kompetencji społecznych, potrzeby osiągnięć i ambicji oraz tolerancji na frustracje. Zazwyczaj testy osobowości przyjmują postać kwestionariusza typu papier-ołówek. Respondent ma za zadanie ustosunkować się do twierdzeń zawartych w teście w taki sposób, by najtrafniej dokonać charakterystyki siebie.
Polskie Towarzystwo Psychologiczne rekomenduje niektóre testy, które można wykorzystać w procesie selekcji i rekrutacji kandydatów na dane stanowisko pracy. Wśród testów inteligencji popularnością cieszą się takie kwestionariusze, jak: Testy Matryc Ravena, APIS czy OMNIBUS, a wśród testów osobowości, np.: NEO-FFI, EPQ-R, KKS, INTE czy CISS. Na portalach pracy możesz znaleźć ponadto wiele przykładów testów językowych, zadań na kreatywność, twórczość czy refleks.
3. Kwestionariusze a rekrutacja
Wiele osób, rozwiązując testy psychologiczne, próbuje „naciągać” odpowiedzi, aby wypaść jak najlepiej. To jeden z największych błędów, jaki można popełnić, rozwiązując testy rekrutacyjne. Profesjonalny kwestionariusz ma szereg zabezpieczeń, np. skale kłamstwa, co pozwala odkryć nieszczerość kandydata. Warto zauważyć, że badany najczęściej nie wie, jakie cechy bada dane narzędzie rekrutacji. Trudno w takiej sytuacji o manipulację wynikami.
Do testów sprawdzających wiedzę można się przygotować, ale w kwestionariuszach osobowościowych nie warto „kombinować” – najlepiej zaznaczać odpowiedzi zgodnie z prawdą. Testy rekrutacyjne nie powinny stresować kandydata o pracę. Jeśli jesteś pewien swoich umiejętności, nie martw się – poradzisz sobie z wykonaniem zadań. Pamiętaj, że nie warto się denerwować. Nawet jeśli za pierwszym razem nie uda się zrobić dobrego wrażenia na potencjalnym pracodawcy, zrozum, że jest to kolejne ciekawe doświadczenie, a w rozwiązaniu takich testów można się z czasem wyćwiczyć.