Uzależnienie od seksu (seksoholizm)
Seksoholizm (czyli uzależnienie od seksu) jest chorobą, obejmującą zachowania o podłożu seksualnym. Często prowadzi do destrukcji życia emocjonalnego i społecznego. Przejawia się częstymi masturbacjami, natręctwem seksualnym, zdradam, częstym oglądaniem pornografii. Jako pojęcie odrębnej jednostki diagnostycznej jest przedmiotem wielu kontrowersji w środowisku psychologów i psychiatrów. Na czym polegają zaburzenia seksualne w postaci seksoholizmu? Czy przypadkiem seksoholizmowi nie sprzyja liberalizm poglądów społecznych i permisywność seksualna?
1. Co to jest seksoholizm?
Specjaliści uważają, że seksoholizm związany jest z modą obyczajową. Powodem tego jest duża popularność tematyki miłosnej w mediach. W reklamach widzimy młode, piękne, seksowne kobiety, które mają przyciągnąć naszą uwagę.
Powodów seksoholizmu specjaliści szukają również w zespole stresu pourazowego, wpływie rodziców w rodzinach patologicznych i innych czynnikach środowiskowych.
W najzwyklejszych zdarzeniach czy sytuacjach osoby uzależnione od seksu znajdują podtekst seksualny. Nadają znaczenie seksualne ludziom, sytuacjom. Często zdarza się, że zachowanie seksualne dla wielu osób zdrowe, może być dla seksoholików szkodliwe. Seks dla takich osób jest euforią, dostarcza im adrenaliny i fantastycznych przeżyć.
Zniekształcone myślenie, racjonalizowanie, bronienie siebie – to wszystko wiąże się z nałogowymi zachowaniami seksualnymi. Osoby uzależnione od seksu zrzucają odpowiedzialność za swoje zachowanie na innych. W ten sposób usprawiedliwiają i bronią siebie.
Seksoholizm objawia się dążeniem do stosunku seksualnego lub orgazmu kilka razy dziennie. Jednak w większości przypadków nie musi dochodzić do kontaktu seksualnego, wielu takim osobom wystarczy polowanie i zdobywanie drugiej osoby. Sam flirt przynosi euforię i zaspokojenie.
2. Kryteria rozpoznawania seksoholizmu
Kryteria zaproponowane przez amerykańskiego lekarza specjalizującego się w uzależnieniach od seksu, Patricka Carnesa, mogą być pomocne w rozpoznaniu seksoholizmu. Do tych kryteriów należą:
- próby kontrolowania lub ograniczania zachowań seksualnych,
- dłuższe i dalej idące zachowania seksualne niż planowane,
- nieudane próby kontrolowania, zaprzestania lub zmniejszenia zachowań seksualnych,
- poszukiwanie sytuacji seksualnych,
- oddawanie się seksualnym eskapadom,
- leczenie moralnego kaca,
- częste fantazje seksualne,
- odsunięcie się od rodziny, przyjaciół w zamian za przyjemności seksualne,
- nierezygnowanie z zachowań seksualnych, mimo znaczących kłopotów, strat z nich wynikających,
- poczucie nienasycenia, co wiąże się z poszukiwaniem bardziej niebezpiecznych, ryzykownych zachowań seksualnych, które doprowadzą do euforii i zadowolenia seksualnego,
- rezygnacja z życia towarzyskiego na rzecz życia seksualnego,
- odczuwanie niepokoju, podenerwowania, gdy niemożliwe jest zaspokojenie potrzeb seksualnych.
3. Ludzka seksualność
Nasze myśli i uczucia wywołują pragnienia seksualne, jednak zdarza się tak, że często ostudzają nasz entuzjazm. Ludzka seksualność jest bardzo skomplikowana i zależy od wielu czynników, zarówno psychicznych, jak i fizycznych. Prawdą jest również, że popęd seksualny inaczej wygląda u mężczyzn, a inaczej u kobiet.
Mężczyzna szybciej ulega podnieceniu, ale też szybciej się wypala. Kobieta natomiast potrzebuje więcej czasu na podniecenie się, ale podniecenie, które osiąga, trwa dłużej.
Seksualność człowieka jest zależna również od hormonów, które regulują popęd seksualny. U mężczyzn hormonem tym jest testosteron, u kobiet jest to estrogen.
Seksoholizm jest skomplikowaną chorobą, która niewątpliwie wymaga leczenia. Jednak nie można zapomnieć, że na świecie oprócz seksoholików żyją osoby, które nie odczuwają wcale popędu seksualnego, są to osoby aseksualne. Z seksu można zrezygnować również z powodów:
- religijnych, filozoficznych (chęć zachowania dziewictwa),
- fizjologicznych (np. obawa przed chorobą weneryczną).
Takie zachowania zwane są abstynencją seksualną. Tak więc na świecie istnieją różne typy ludzi - jedni nie mogą wytrzymać bez seksu, inni od niego stronią – i każde z tych podejść znajduje sobie zwolenników i przeciwników.
