Mobbing - charakterystyka, przejawy mobbingu, jak się bronić?

Mobbing w miejscu pracy w pracy to problem wielu dorosłych, który prowadzi nie tylko do obniżenia poczucia pewności siebie i świadomości swoich kompetencji, lecz także zaburzeń snu, lęków i narwicy, a nawet do depresji. Praca dla ludzi nękanych staje się prawdziwym koszmarem, wiąże się z wyśmiewaniem, krytykowaniem, zastraszaniem. Konfrontacja z osobą naruszającą zasady w miejscu pracy nie jest łatwa, szczególnie jeśli jest nią sam szef, który w dodatku straszy zwolnieniem.

1. Mobbing - charakterystyka

Mobbing – słowo pochodzi od angielskiego wyrazu mob – tłum, oznacza – "napaść na kogoś" i "atakować". Heinz Leymann użył tego słowa po raz pierwszy w 1984 roku w kontekście napastliwego zachowania w miejscu pracy. Mobbing w pracy zatem to wszelkie postępowanie pracowników skierowane przeciwko drugiej osobie. Zachowania polegają na uporczywym i długotrwałym stalkingu, a także na zastraszaniu tej osoby. Mobbing może mieć różne formy, lecz na ogół przybiera psychiczne formy dręczenia.

Zgodnie z art. 94 Kodeksu pracy - pracownik, u którego mobbing wywołał problemy zdrowotne, może dążyć do zadośćuczynienia. Zaś pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę ustalone na podstawie przepisów z dnia 10.10.2002 roku. Zgodnie z ustawą, taka osoba powinna złożyć oświadczenie o rozwiązaniu umowy i uzasadnić swoje postępowanie. W pisemnym oświadczeniu należy podać przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę i orzeknąć o ewentualnym mobbingu.

2. Mobbing - przejawy mobbingu

Zobacz film: "Mobbing w pracy to wciąż tabu. Jak go rozpoznać?"

Przejawy mobbingu, to:

• wyzywanie i słowne znieważanie,
• przyglądanie się komuś z groźną miną,
• krzyczenie na kogoś,
• słowne groźby uszkodzenia ciała lub morderstwa pod czyimś adresem,
• szczucie kogoś psem,
• naciskanie na kogoś, aby złamał przepisy panujące w miejscu pracy,
• nieprzyzwoite komentarze o współpracowniku,
• namawianie kogoś na wspólne wyjście,
• obnażanie się lub pokazywanie pornograficznych materiałów.

Sprawca mobbingu to nie tylko przełożony, ale również współpracownik, jak i podwładny. Jest doskonałym manipulatorem, który potrafi działać w ukryciu przed innymi. W efekcie ofiara mobbingu jest postrzegana w pracy jako przyczyna nieporozumień i kłopotów. Przyczyną takich zachowań mobbera może być: zazdrość w pracy, psychopatyczny charakter, posiadanie własnych, mocno skrywanych kompleksów.

Przemoc psychiczna w pracy może spowodować:

• śmierć, uszczerbek na zdrowiu, depresję,
• mniejszą efektywność pracy,
• uszczerbek na wizerunku firmy,
• straty moralne,
• złe relacje między współpracownikami,
• zwolnienia lekarskie,
• nagłe odejścia z pracy,
• trudności podczas testów rekrutacjnych do pracy.

3. Mobbing - jak się bronić?

• Obrona przed mobbingiem - Krok 1. Nie poddawaj się. Uwierz, że możesz sobie poradzić z osobą nękającą. Musisz się bronić, inaczej staniesz się łatwym celem dla tej osoby i sytuacja ulegnie pogorszeniu. Przemyśl dokładnie, jakie zasady łamie współpracownik lub pracodawca. Jeśli zrobi to ponownie, zwróć mu uwagę, opisz obiektywnie, jakie działanie jest niestosowne (np. czytanie twojej korespondencji). Poinformuj, jak to zachowanie wpływa na twoją pracę. Unikaj wyrażania swojej opinii. Jeśli zachowanie się powtórzy, systematycznie reaguj na niepożądane zachowanie.

• Obrona przed mobbingiem - Krok 2. Osoba nękająca szuka twoich słabych punktów, zatem warto utrudnić jej to zadanie, zachowując się w pewny i asertywny sposób, nawet jeśli w rzeczywistości nie czujesz się tak silny. Nieważne, co ta osoba mówi czy robi, staraj się nie pokazywać, że jesteś zdenerwowany czy zraniony. Być może osoba zauważy, że jego zachowanie nie przynosi oczekiwanych skutków i podda się. Ogranicz się jedynie do informowania, że dane zachowanie jest niestosowne.

• Obrona przed mobbingiem - Krok 3. Jeśli osobą stosującą mobbing jest współpracownik, poinformuj swojego przełożonego, że kolega z pracy utrudnia ci wydajne pracowanie i poproś o delikatne rozwiązanie problemu. Nękanie w pracy to nie tylko ranienie uczuć innej osoby, to także osłabianie całego zespołu i firmy. Jeśli to przełożony jest problemem i w podobny sposób traktuje swoich wszystkich pracowników, pamiętaj, że prawo chroni ciebie, kolegów i koleżanki przed takim zachowaniem.

• Obrona przed mobbingiem - Krok 4. Zwróć uwagę, jakie stosunki panują między innymi pracownikami. Być może oni też mają dość tej osoby. Razem będzie wam łatwiej zainterweniować. Spróbuj poruszyć ten temat, np. przy wspólnej kawie na przerwie. Ofiary mobbingu mogą wspólnie złożyć pisemną skargę.

• Obrona przed mobbingiem - Krok 5. Jeśli to możliwe, zbieraj dowody waszej konfrontacji – może dostałeś niemiłego e-maila lub inny pracownik był świadkiem nieetycznego zachowania.

• Obrona przed mobbingiem - Krok 6. Jeśli po zwróceniu uwagi nie widzisz poprawy w zachowaniu współpracownika lub pracodawcy, być może warto się zastanawić nad zmianą pracy, w której twoje prawa nie będą łamane. Mobbing przekreśla szanse na satysfakcjonujące życie zawodowe, które jest bardzo ważne dla każdej jednostki

Mobbing w miejscu pracy nie powinien być lekceważony, ponieważ ma on negatywny wpływ - nie tylko na prześladowanego człowieka, lecz także na innych pracujących i na całą firmę.