Żałoba a wesele

Żałoba a wesele to, na pierwszy rzut oka, dwie kompletnie wykluczające się rzeczywistości. Jak cieszyć się z dnia zaślubin w perspektywie straty kogoś bliskiego? Nieważne, czy zmarł rodzic, siostra, wujek, brat, siostra, kuzyn czy przyjaciel – zawsze pojawia się szereg negatywnych emocji: żal, smutek, rozpacz, poczucie winy, pustka, bezradność. Z jednej strony – życie, z drugiej – śmierć. Z jednej – przygnębienie, z drugiej – radość. Jak pogodzić te sprzeczne uczucia? W pierwszym momencie wiele par chce rezygnować z ceremonii ślubnej. Czy odwoływać przyjęcie weselne? Czy wesele w żałobie to dobre rozwiązanie? Narzeczeni i ich rodzice muszą wykazać się niebywałą roztropnością, by nie zranić uczuć innych krewnych.

1. Żałoba a ślub

Chyba nikt w ferworze przygotowań do najpiękniejszego dnia w swoim życiu, czyli ślubu, nie bierze pod uwagę czarnego scenariusza w postaci śmierci kogoś z rodziny. Niestety, w życiu takie przypadki mają miejsce i wówczas para narzeczonych stoi przed dylematem, co uczynić w sytuacji żałoby. Jeszcze inne konflikty rodzi stan żałoby narodowej, ogłoszony np. po poważnych wypadkach komunikacyjnych czy katastrofach transportowych. Rozważyć trzeba wiele spornych kwestii, m.in. uwzględnić szacunek do uczuć innych ludzi. Przyjmuje się, że czas żałoby po bliskim członku rodziny (matce, ojcu, rodzeństwie) powinien trwać zazwyczaj około roku, po dalszych krewnych i dziadkach żałoba może trwać krócej – od trzech do sześciu miesięcy, chociaż w sercach zwykle trwa dłużej.

Nie ma żadnych regulacji prawnych dotyczących czasu trwania żałoby ani wytycznych ze strony kościoła katolickiego. Nie trzeba się zatem obawiać, że złamie się jakieś przepisy czy zbezcześci dogmaty. Kwestie zachowania się w sytuacji żałoby reguluje jedynie tradycja - zarówno ta ludowa, jak i religijna. Stan żałoby powinien wynikać z roztropności, sumienia i serca, a nie z tego, „co powiedzą inni”. Każdy indywidualnie powinien rozważyć kwestię, co uczynić w sytuacji konfrontacji dwóch przeciwstawnych perspektyw – ślubu i żałoby. Czasami można poradzić się zaufanego księdza. Wiadomo, że bez względu na podjętą decyzję i tak znajdzie się ktoś z bliższej czy dalszej rodziny, komu nasze stanowisko nie będzie odpowiadać. Najważniejsze jednak to być w zgodzie z własnymi przekonaniami i sumieniem. Warto wziąć pod uwagę, czego chciałaby w takiej sytuacji zmarła osoba – czy tego, by lamentować nad jej stratą, czy może tego, by mimo przeciwności losu, cieszyć się życiem.

2. Czy odwołać ślub z powodu śmierci w rodzinie?

Żałoba bez wątpienia wiąże się z negatywnymi stanami emocjonalnymi – poczuciem straty, żalem, pustką, złością, smutkiem, wylanymi łzami, melancholią. Często też prowadzi do rozwoju zaburzeń depresyjnych, szczególnie gdy zmarła bliska nam osoba, np. matka czy ojciec. Odzwierciedleniem stanu smutku jest czarny strój żałobnika. Jak w takich okolicznościach nałożyć białą suknię ślubną? Jak myśleć o szczęściu, skoro serce przenika niemiłosierny ból i rozpacz? Co zrobić, gdy wszystko już zostało zaplanowane – zarezerwowana sala, zamówiony zespół, zaklepana data, zaproszeni goście? Odwołanie ceremonii ślubnej wiąże się niestety niekiedy z ogromnymi stratami finansowymi ze względu na wpłacone zaliczki.

Czy w ogóle odwołać ślub, czy zrezygnować jedynie z zabawy weselnej? Jak zachować się, by nie urazić uczuć pozostałych krewnych, by nie poczuli się, że ich lekceważymy albo bezcześcimy dobre imię zmarłego? Istnieje przynajmniej kilka rozwiązań, co zrobić w przypadku sprzeczności na linii wesele-żałoba:

• odwołać ślub i wesele – najbardziej radykalne rozwiązanie i niestety bardzo kosztowne, gdyż zazwyczaj nie da się odzyskać wszystkich wcześniej zainwestowanych pieniędzy, ewentualnie tylko ich część;
• odroczyć termin ślubu w czasie – niestety zmiana daty ślubu również wiąże się ze znacznymi kosztami i załatwianiem formalności od początku;
• wziąć ślub, ale zrezygnować z przyjęcia weselnego – zawarcie związku małżeńskiego następuje wówczas w USC lub w kościele, ale nie organizuje się wesela dla gości;
• wziąć ślub i zorganizować wesele, ale o charakterze bardziej stonowanym – najbardziej dyplomatyczne rozwiązanie, chociaż inni twierdzą, że wówczas wesele przybiera postać uroczystego obiadu rodzinnego bez tańców, pląsów, śpiewów czy żartów oczepinowych. W tle sączy się spokojna muzyka, a atmosfera jakoś nie zachęca do zabawy.

Niektóre pary narzeczeńskie i ich krewni nie rezygnują z wesela mimo śmierci bliskiej osoby. Na mszy świętej można wówczas uczcić pamięć zmarłego, a potem zapalić znicze czy złożyć kwiaty na jego grobie. Każdy sam powinien rozważyć w swoim sumieniu, co uczynić w obliczu tragedii rodzinnej, jaką jest śmierć. Oczywiście nasza decyzja nie usatysfakcjonuje wszystkich – nie ma co się oszukiwać. Najważniejsze jednak, by nosić żałobę w sercu, a nie manifestować ją na pokaz, rozważyć, czego oczekiwałby od nas zmarły krewny i pamiętać, choć brzmi to trywialnie, że czas leczy rany.