Zdrada - jak sobie z nią radzić i czy warto wybaczyć? Terapia po zdradzie
Zdrada to uczucie, które zawsze przysparza mnóstwo bólu. Bez względu na to, kto zdradził, a kto został zdradzony, cierpienie dotyczy obu stron w różnym stopniu. W świetle psychologii zdrada to świadome i intencjonalne naruszenie zaufania danego przez partnera. Należy jednak pamiętać, że zdrada nie musi oznaczać końca świata. Może okazać się kryzysem budującym. Jedynym warunkiem naprawy tej relacji jest obupólna chęć powrotu do normalnego życia razem.
1. Życie po zdradzie
Tworzycie idealny związek. Jesteście zgranym i kochającym się małżeństwem i nic nie wskazuje na to, by niewierność wkradła się w waszą relację. Macie do siebie zaufanie, jednak w pewnym momencie ktoś go nadużywa.
Zdrady w związku zdarzają się dość często. Zdrada może mieć różny charakter. Dotyczą zarówno kobiet i mężczyzn. Nie zawsze zdradą nazywa się stosunek seksualny, choć to oczywiście jej najcięższa postać. Wiele osób za zdradę uważa także pocałunek, a nawet flirt.
Kobiety są wyjątkowo wrażliwe na zdradę, ponieważ boją się bólu i utraty ukochanego. Zwykle reagują bardzo emocjonalnie na wszelkie przejawy zainteresowania swojego partnera innymi kobietami. Mężczyźni oczywiście także bywają zazdrośni, często nawet bardziej niż kobiety. Zdrada przysparza im tyle samo bólu psychicznego.
2. Przyczyny zdrady
Dlaczego człowiek zdradza? Przyczyny zdrady mogą być różne: ciekawość, poszukiwanie nowych doświadczeń, chęć przeżycia czegoś nowego, adrenalina i rozkosz towarzysząca doznaniu, że robi się coś zabronionego albo pragnienie odnalezienia namiętności i fascynacji, która w małżeństwie już dawno umarła.
Często zdrada wynika z poczucia zaniedbania przez drugą osobę albo przez uciążliwą monotonię w związku. Dlatego właśnie trzeba dbać o relację i o to, aby każdego dnia nie tracić tej iskry, która sprawia, że chcecie być razem i spędzać wspólnie każdy dzień.
Zdrada bardzo często jest mniej intencjonalna i świadoma, niż mogłoby nam się wydawać. Dochodzi do niej pod wpływem emocji, kłótni z partnerem, często też na skutek zbyt dużej ilości alkoholu i poczucia, że druga osoba zaniedbuje nas emocjonalnie.
Bywa także, że ktoś zrobi na nas ogromne wrażenie i sprawi, że zauroczymy się kimś innym. Czujemy wtedy charakterystyczne motyle w brzuchu, które pamiętamy z początków naszego obecnego związku. Zaczynamy za tym tęsknić i brniemy w nową relację, narażając siebie i swojego partnera na cierpienie.
Czy zdrada ma sens? Czasem tak, czasem nie. Na pewno bardzo boli. Okazuje się wówczas, że zawiodła najbliższa nam osoba, która przez swoją zdradę staje się kimś obcym, a nawet wrogiem.
Pojawiają się wątpliwości: Jak mogłem/mogłam dać się tak oszukać? Czy ja w ogóle go znałam/znałem? Dlaczego mnie to spotkało? W czym jestem gorszy/a? Jakie popełniam błędy? Czy nie jestem wystarczająco atrakcyjna/y dla niego/niej? Rosną wzajemne pretensje, obwinienia i wściekłość.
3. Wiesz o zdradzie?
Kiedy dowiesz się o zdradzie, niech twoim pierwszym krokiem będzie głęboki oddech. W głowie masz jedno gorączkowe pytanie: „Dlaczego?”. Nie próbuj na nie teraz odpowiadać.
Teraz zastanów się:
- czy masz pewność co do niewierności partnera;
- czy źródło informacji na temat rzekomej zdrady jest wiarygodne;
- czy masz dowody na niewierność męża/żony.
Jeśli nie masz 100% pewności co do samego faktu zdrady, nie oskarżaj ukochanej/ukochanego. Jeśli zdrada okaże się zwykłą plotką, możesz zniszczyć swój związek bezpodstawnymi oskarżeniami. Dobrym sposobem jest odsunięcie się na jakiś czas od męża/żony, zamiast konfrontacji. Gdy żona zdradza lub zdradziła, daj sobie czas, aby w samotności nad tym pomyśleć. Zdrada męża wymaga dokładnie tego samego – spokoju i chwili samotności.
Aby uporządkować fakty i myśli, zapisz je. Odpowiedz sobie na kilka pytań.
- Czy partner/partnerka zachowuje się inaczej od jakiegoś czasu?
- Kiedy zmieniło się jego/jej zachowanie?
- Czy partner/partnerka ma od jakiegoś czasu znajomą/znajomego, z którym często się kontaktuje?
- Czy zostaje do późna w pracy?
- Czy nadmiernie pilnuje swojej komórki i zabiera ją wszędzie ze sobą?
To typowe zachowania, które pojawiają się, gdy zdradza mąż lub żona. Jeśli na wszystkie te pytania odpowiesz „tak”, zdrada małżeńska mogła mieć miejsce, ale nie są to żadne dowody. Zachowaj spokój. Spróbuj zanotować sobie to wszystko w jak najlogiczniejszy sposób.
Trudno od ciebie wymagać całkowitego obiektywizmu w takiej sytuacji, ale postaraj się o to. Dobrym pomysłem jest rozmowa z przyjacielem lub przyjaciółką. Najlepiej, aby taka osoba znała cię dłużej niż trwa twój związek, to pomoże jej zachować obiektywizm.
4. Jak sobie poradzić z bólem?
Każdy związek to ryzyko. Nikt nie zagwarantuje nam wiecznej, niegasnącej miłości i życia bez przeszkód. Mówiąc sakramentalne „tak”, na pewno żadne z was nie myślało, że będziecie kiedykolwiek musieli rozwiązywać problem zdrady. A jednak stało się. Została pustka, ból, poczucie skrzywdzenia, wstyd, gorycz, smutek i łzy.
Co wówczas można zrobić? Opcje są dwie: albo odejść z dumą i nadzieją na lepszy związek w przyszłości z kimś innym, albo wybaczyć zdradę. Ta druga droga jest trudniejsza i polega na tym, by nie zapominać o tym, co było, ale umieć uczyć się na błędach i nie popełniać ich w przyszłości.
Mówi się, że uszkodzone rzeczy się naprawia, a nie wyrzuca. Wygodnie jest porzucić wszelką nadzieję i rozpocząć nowe życie, jednak warto zadać sobie pytanie, czy nie warto spróbować odbudować tej - często wieloletniej - relacji dwojga ludzi.
Jeśli czujemy taką potrzebę, możemy poradzić się bliskich, choć najlepszym rozwiązaniem jest udanie się do psychologa. Dobrym pomysłem jest także terapia dla par, której celem jest zrozumienie obu stron i znalezienie sposobu na naprawienie związku. Mnóstwo par w ten sposób odzyskało swoje dawne życie i wybaczyło sobie zdradę.
5. Wybaczenie zdrady
Jeśli podczas przygotowań nie wykluczysz, że mogło dojść do zdrady małżeńskiej, czas na rozmowę. Aby ją przeprowadzić, nie możesz się rozpraszać:
- wyłącz komórkę i poproś o to samo partnera/partnerkę,
- wyłącz telewizor,
- usiądź z partnerem/partnerką twarzą w twarz,
- zapowiedz tę rozmowę, aby partner nic wtedy nie planował.
Jak powinna wyglądać taka rozmowa?
- Mów spokojnie i rzeczowo.
- Wyjaśnij, czego się dowiedziałaś, jak się z tym czujesz i dlaczego chcesz o tym porozmawiać.
- Jeśli zebranie dowodów zdrady wymagało od ciebie naruszenia prywatności partnera/partnerki, przeproś za to.
- Kiedy już to zrobisz, zatrzymaj się i poczekaj na reakcję ze strony partnera/partnerki.
W zależności od reakcji rozmowa powinna potoczyć się w różny sposób.
- Jeśli partner/partnerka się przyzna i powie, że nie chce już z tobą być, wiesz już przynajmniej, na czym stoisz, nie ma sensu ratować związku, który już tak naprawdę nie istnieje – zaakceptuj to.
- Jeśli partner/partnerka się przyzna, ale powie, że to się więcej nie powtórzy, wysłuchaj jego/jej racji, nie podejmuj decyzji od razu, daj sobie na to czas.
- Jeśli partner/partnerka wszystkiemu zaprzeczy, musisz zastanowić się, co jest bardziej prawdopodobne i czy twoje dowody rzeczywiście są niezaprzeczalne.
Pamiętaj, zawsze bierz pod uwagę w takiej sytuacji, jakie wyjście jest dla ciebie najlepsze. Nie walcz o związek, dla którego już nie ma nadziei. Jak wybaczyć zdradę? To trudny i bolesny proces. Jeśli wiesz, że kochana osoba nie dochowała ci wierności, tracisz do niej zaufanie. Można jednak nad tym pracować.
Po zdradzie najważniejsza jest otwarta komunikacja. Nie mów, że wszystko jest porządku, jeśli to nieprawda. Partner/partnerka musi wiedzieć, że może zdobyć twoje zaufanie, ale tylko naprawdę się starając.
Twoja szczerość jest bardzo ważna w tym momencie, ale pamiętaj też, aby nie wyładowywać swojej frustracji na partnerze. Po prostu mów o swoich uczuciach. Wybaczanie to ważna część życia. Chowanie urazy, pamiętliwość, wypominanie błędów z przeszłości prowadzi do zgorzknienia i nienawiści.
Związek, a szczególnie małżeństwo, nie może przetrwać bez wybaczania. Jeśli czujesz, że nie jesteś w stanie żyć z osobą, która cię zdradziła i wiesz, że to się nie zmieni – nie próbuj naprawiać związku „na siłę”. Nie pytaj wtedy „Jak wybaczyć zdradę?”, tylko spróbuj możliwie najmniej boleśnie zakończyć swój związek.
6. Czy warto wybaczyć zdradę?
Pierwszy okres po zdradzie jest najtrudniejszy. Jak wybaczyć zdradę? Czy jest to w ogóle możliwe? Jeżeli partnerowi będzie zależało na odbudowaniu relacji, będzie się usprawiedliwiał, tłumaczył, starał naprawić swój błąd. Mimo dobrych chęci, jego wysiłki mogą okazać się nieskuteczne ze względu na twoje poczucie skrzywdzenia. To zrozumiałe.
Jeżeli jednak widzisz szansę dla waszego związku, nie warto pielęgnować w sobie żalu i robić bezustannie wyrzutów partnerowi. Trzeba rozmawiać o swoich uczuciach i potrzebach. Wiadomo, że nie dzieje się to ot tak sobie. Niejednokrotnie życie po zdradzie jest ciężkie, a wręcz czasami wydaje się niemożliwe i małżonkowie, chcąc ratować relacje, muszą skorzystać z pomocy osób trzecich – psychologa i psychoterapeuty w poradni rodzinnej czy małżeńskiej.
Walka o ratowanie związku to, niestety, żmudna praca, która wymaga zaangażowania z obu stron – i tej, która zdradziła, i tej zdradzonej. Jak zdemaskować oznaki zdrady? Czy wybaczyć niewierność partnera? Jak odbudować zaufanie po zdradzie?
6.1. Terapia dla par
Podczas procesu naprawy waszego związku warto ze sobą rozmawiać o wzajemnych oczekiwaniach, rozwijać swoje zainteresowania, robić wszystko, by przeciwdziałać rutynie, która jest niszcząca dla związku. Jeżeli naprawdę kochasz partnera – wybaczysz, jeżeli partner kocha ciebie – zrozumie, że chce być tylko z tobą.
Po zdradzie często pojawia się strach – a co, jeśli znowu mnie oszuka i skrzywdzi? Istnieje chęć kontroli i sprawdzania partnera. To jednak siła destrukcyjna. Zaufanie w związku trzeba odbudować od początku, na nowych zasadach. Fakt, że partner dostał od ciebie drugą szansę i że znowu na nim polegasz, to bardziej konstruktywne podejście niż zabiegi śledcze.
Istotne jest również to, aby osoba, która dopuściła się zdrady, jak najczęściej pokazywała, że partner jest dla niej najważniejszy, że mu na nim zależy i chce się starać. Jeżeli uda wam się przezwyciężyć zdradę ogromnym nakładem sił, to wasz związek będzie o wiele silniejszy. Pokonacie bowiem coś, co jest najgorszą z najbardziej destrukcyjnych przyczyn rozpadu związków.
Zdrada nie zawsze oznacza koniec miłości, ale przed popełnieniem błędu, katastrofalnego w skutkach dla waszej relacji, warto zastanowić się, czy dla tej chwili zapomnienia opłaca się ryzykować to, co do tej pory udało się zbudować. Każdy ma przecież własny kręgosłup moralny i trzeba uważać, by go „nie zwichnąć” dla własnego dobra.