Czy do siebie pasujecie?

Liczne psychotesty, quizy, horoskopy partnerskie czy numerologia próbują rozszyfrować, na ile tworzysz ze swoją połową udany związek. Internet i kolorowa prasa oferują mnóstwo zabaw, tzw. „kalkulatorów miłości”, „testerów dopasowania” czy „love sprawdzianów”. Często sam pytasz, na ile pasujecie do siebie. Co was łączy, a co dzieli? Jakie są proporcje między różnicami a podobieństwami w waszych charakterach? Od czego zależy szczęście w związku i czy jest złota recepta na udane małżeństwo?

1. Udany związek

Każdy marzy o szczęśliwym życiu przy boku bliskiej sobie osoby. Jakie jednak czynniki decydują o tym, że partnerstwo stanie się źródłem satysfakcji i zadowolenia, a nie – cierpienia i bólu? Psychologowie wyróżniają dwa główne typy relacji:

• związki symetryczne – tworzą się na zasadzie podobieństwa i równowagi sił psychicznych,
• związki komplementarne – powstają na zasadzie kontrastu, a partnerzy wzajemnie się uzupełniają.

Zastanawiasz się pewnie teraz, który z rodzajów związku tworzycie ty i twój partner. Który z typów relacji sprzyja szczęściu? Nie ma reguły, chociaż badania dowodzą, że dla jakości i długości trwania związku lepiej, by było więcej podobieństw niż różnic między partnerami. Człowiekowi często ciężko jest dostrzec piękno i możliwość ubogacenia się dzięki temu, co w związku jest różnorodne. To, co dzieli i było w czasie zalotów inspiracją oraz źródłem fascynacji, po jakimś czasie zaczyna irytować i stawać się motywem kłótni.

Czy przeciwieństwa się przyciągają? Co pcha w ramiona osoby zupełnie innej niż ty sam? Czasami możliwość wzajemnego uzupełniania się i zdobycia w ten sposób psychicznej pełni. Jeżeli jesteś osobą uległą, możesz stworzyć świetny związek z partnerem dominującym. Jeśli lubisz słuchać innych, idealnie dopasujesz się w związku z gadułą.

Większość par nie ma jednak świadomości ukrytych dopasowań scalających związek. Można łączyć się w pary na zasadzie kontrastu, gdyż taki układ uzupełnia osobiste deficyty. Wówczas relacja przestaje mieć charakter funkcjonalny, a nosi znamiona patologii, gdyż ma zabezpieczać przed dyskomfortem psychicznym, rodząc kolejne problemy i konflikty, jak np. w układzie kat-ofiara.

2. Dopasowanie w związku

Bezsprzecznie ludzie łączą się w pary ze względu na atrakcyjność seksualną, wspólnotę zainteresowań, pasji czy podobne doświadczenia życiowe. Podkreśla się niejednokrotnie, że dla trwałości związku ważne jest dopasowanie charakterów kobiety i mężczyzny. Co to znaczy „pasować do siebie”? Pod jakim względem powinno się być do siebie podobnym, a w jakich obszarach dopuszczalna jest odmienność?

Czy ważniejsza jest zgodność osobowości czy wspólne tradycje, obyczaje, religia? Od czego zależy udane małżeństwo? Od skutecznej komunikacji czy nieziemskiego seksu? Czy decydującą rolę dla jakości związku ma temperament czy styl życia pary?

W trakcie trwania małżeństwa ustalają się małżeńskie tematy, są negocjowane role i obowiązki małżeńskie, ustalane zgodności co do małżeńskich tożsamości. Małżonkowie ustalają również strategie, jakie regulują dystans z rodziną, przyjaciółmi czy pracą. Aby miała miejsce satysfakcjonująca i komfortowa równowaga indywidualności i bliskości, między małżonkami muszą zostać ustalone strategie dotyczące wewnętrznych granic pomiędzy nimi.

Wszystkie pary powinny ustalić też strategie zarządzania gospodarstwem domowym i finansami, efektywnego zarządzania emocjonalną bliskością w małżeństwie, udzielania sobie wzajemnie wsparcia, osiągania satysfakcji seksualnej oraz kierowania potencjalnym konfliktem.

3. Psychologia związku

Mieczysław Plopa, polski psycholog i współautor testu KDM-2 (Kwestionariusza Dobranego Małżeństwa), wymienia 4 istotne wymiary dla jakości relacji:

• intymność – rozumiana jako satysfakcja z bycia w bliskiej relacji z partnerem, potrzeba budowania relacji opartych na pełnym otwarciu, zaufaniu, bliskości i szczerości;
• samorealizacja – definiowana jako poziom satysfakcji z małżeństwa, które stanowi możliwość realizacji każdego z partnerów, realizacji własnego systemu wartości, swoich zadań życiowych;
• podobieństwo między partnerami – czyli zdolność do realizacji ważnych celów małżeńskich i rodzinnych, syntonia poglądów na temat rozwoju związku, wydawania pieniędzy, spędzania wolnego czasu, określania zewnętrznych granic rodziny, kultywowania tradycji rodzinnych czy sposobów wychowywania dzieci;
• rozczarowanie – poczucie porażki życiowej wynikającej z faktu zawarcia związku małżeńskiego, poczucie skrępowania, braku niezależności i autonomii.

Trzy pierwsze wymiary powinny być maksymalnie wysokie, natomiast ostatni – rozczarowanie – należy redukować do najniższego poziomu. Na podstawie powyższych czynników łatwo się domyślić, że dla jakości związku ważne są zarówno cechy charakteru, jak i osobowość, wrażliwość, dojrzałość psychiczna, poziom towarzyskości, ekspresyjność, granice tolerancji w związku oraz wzajemne oczekiwania.

Fundamentem staje się system wartości, priorytety oraz cele życiowe. W odniesieniu do nich para powinna przejawiać podobieństwo. Trudno budować trwały związek z osobą, które aspiruje do zupełnie innych celów niż ty.

Nie ma złotej recepty na udany związek ani metody-wytrychu na szczęśliwe małżeństwo. Kluczem do sukcesu jest ciągła praca nad relacją. Trzeba chcieć udoskonalać związek. Jeżeli nie ma motywacji, by odkrywać się na nowo albo wypracowywać wzajemne strategie porozumienia, trudno będzie mówić o satysfakcji z małżeństwa.

Myślenie życzeniowe: „Tak bym chciała mieć idealnego małżonka” nie sprawi, że nagle spadnie z nieba książę z bajki. Udany związek to autoanaliza własnych zachowań plus konstruktywna rozmowa na temat wzajemnych uczuć, oczekiwań i potrzeb.