Zwolnienie z pracy w ciąży

Kobieta w ciąży, która pracuje na umowę o pracę, może liczyć na wszelkie przywileje związane z ciążą i macierzyństwem. Jednak przyszłe mamy nadal obawiają się mówić swoim pracodawcom o ciąży, ponieważ boją się wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. O swoim stanie informują dopiero pod koniec trzeciego miesiąca lub później. Tymczasem Kodeks pracy chroni kobietę przez cały okres ciąży, od poczęcia do rozwiązania. Czy możliwe jest zwolnienie z pracy w czasie ciąży?

1. Kodeks pracy kobiet w ciąży

• Umowy terminowe – są to umowy na czas określony lub na czas wykonywania określonej pracy. Koniec trzeciego miesiąca ciąży ma znaczenie tylko w przypadku umów zawartych na dłużej niż miesiąc. Gdy umowa ta wygasa po trzecim miesiącu ciąży, pracodawca musi przedłużyć ją do dnia porodu. Kobieta w ciąży nie może być zwolniona do czasu wygaśnięcia umowy.
• Okres próbny – trwający krócej niż jeden miesiąc, w tym wypadku przyszła mama nie jest chroniona Kodeksem pracy.
• Zwolnienie dyscyplinarne – pomimo ciąży pracodawca może zwolnić za rażące naruszenia podstawowych obowiązków pracownika, na przykład za kradzież. Jeśli w zakładzie pracy istnieją związki zawodowe, do których należy kobieta w ciąży lub do których zwróciła się o reprezentację, pracodawca musi uzyskać od nich zgodę na zwolnienie dyscyplinarne. Jeśli tych związków nie ma, szef ma prawo zwolnić bez pytania kogokolwiek o zgodę.
• Wypowiedzenie umowy o pracę – sytuacja ta może spotkać kobietę w ciąży lub w okresie urlopu macierzyńskiego w przypadku upadłości lub likwidacji zakładu.
• Zwolnienia grupowe – w tym przypadku pracodawca może jedynie wypowiedzieć kobiecie w ciąży dotychczasowe warunki pracy i płacy, ale nie może jej zwolnić. Gdy sytuacja powoduje obniżenie wynagrodzenia, przyszłej mamie przysługuje dodatek wyrównawczy do wynagrodzenia.

2. Zwolnienie w czasie ciąży

Pracodawca nie ma obowiązku przedłużania umowy do momentu porodu w przypadku umowy na czas zastępstwa, gdy kobieta w ciąży zastępuje tylko pracownika będącego na przykład na chorobowym oraz gdy przyszła mama jest pracownikiem tymczasowym (została zatrudniona przez agencję pracy tymczasowej i „wypożyczona” docelowemu pracodawcy). W tych przypadkach umowa wygasa wraz z upływem terminu, na jaki została podpisana przez pracownicę.

Kobieta jest chroniona trwałością stosunku pracy ze względu na ciążę w sytuacji, kiedy ciąża zakończyła się poronieniem przed upływem okresu wypowiedzenia. Kobiety w ciąży nie można zwolnić, gdy zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia. Ważne jest, że kobieta w dniu wypowiedzenia nie musiała wiedzieć o ciąży i dlatego nie miała obowiązku poinformowania o niej pracodawcę. Ochrona obowiązuje na każdym stosunku pracy, jaki nawiązała kobieta, również wtedy, gdy stosunek pracy nawiązany jest z drugim pracodawcą na czas nieokreślony.

Powiadomienie pracodawcy o ciąży nie może stać się powodem zwolnienia ciężarnej pracownicy. Zwolnienie kobiety tylko i wyłącznie po dowiedzeniu się o ciąży grozi pracodawcy sankcją prawną. Przywileje kobiet w ciąży dotyczą także sfery zawodowej. Warto znać swoje prawa pracownicze i korzystać z nich. Ciąża nie może być przyczynkiem obwiniania się kobiety za to, że nie jest w stanie pracować i „narusza” funkcjonowanie firmy. Dla kobiety w ciąży powinna liczyć się nie tyle kariera zawodowa, co jej zdrowie i rozwój dziecka.