Satysfakcja z życia. Jak osiągnąć zadowolenie z życia?
Zadowolenie z życia, dobrostan, poczucie zadowolenia i szczęścia to terminy często stosowane zamiennie. Co czyni człowieka szczęśliwym? Jak cieszyć się życiem? Jak żyć pełnią życia? Jak być szczęśliwym człowiekiem? Co gwarantuje zadowolenie życiowe? Dlaczego ludzie tak często są nieszczęśliwi? Te wszystkie pytania tak naprawdę sprowadzają się do jednego – konieczności uświadomienia sobie własnych celów, marzeń i aspiracji. Pytanie o satysfakcję z życia to pytanie o to, co dla nas jest subiektywnie istotne.
1. Zadowolenie z życia
Jakość życia w literaturze utożsamiana jest najczęściej z dobrostanem i dobrobytem. Definicja jakości życia jest jednak nieostra. Jakość życia to szczęście, stan satysfakcji, zadowolenia, który wynika z całości egzystencji: dobrego stanu zdrowia, możliwości korzystania ze środowiska przyrodniczego, pozycji społecznej, pomyślności w życiu oraz konsumpcji.
Tak rozumiana satysfakcja z życia sprawia, że najważniejszym czynnikiem odpowiedzialnym za poczucie szczęścia staje się zamożność, pieniądze. Ale czy główną determinantą zadowolenia musi być zasobność portfela? Oczywiście, że nie.
O poczuciu dobrostanu psychicznego decydują - oprócz czynników ekonomicznych - normy, system wartości, przekonania, aspiracje, marzenia i stopień ich realizacji, cechy osobowości, emocje i doświadczenia życiowe.
Osoba biedna, o niższym prestiżu społecznym, ale zdystansowana do świata i potrafiąca znaleźć źródło szczęścia w sobie, przekonana, że jest niepowtarzalną jednostką, może być bardziej szczęśliwa niż niejeden bogacz z milionami na kontach.
Poczucie braku szczęścia wynika z nieakceptacji tego, co oferuje nam życie. Szczęście tkwi w nas, w niezbadanych możliwościach umysłu. Człowiek jednak ciągle szuka zadowolenia poza sobą, w dobrach materialnych, w pozycji społecznej, w utalentowanych dzieciach i atrakcyjnym małżonku.
Sam obwarowuje się warunkami koniecznymi do osiągnięcia satysfakcji. Piętrzy trudności. Nie docenia tego, co ma i jaki jest. Prostota i pokora to klucz do sukcesu. Jednak te cechy wymierają wśród ludzi, dlatego coraz częściej spotyka się na ulicy ponurych smutasów, a na oddziałach psychiatrycznych – osoby z ciężką depresją, które zagubiły się w pogoni za standardami mającymi zapewnić pseudo-szczęście.
2. Jak osiągnąć satysfakcję z życia?
Badania warunków i jakości życia zazwyczaj koncentrują się na aspektach ekonomicznych, bo te są mierzalne, obiektywne i weryfikowalne. Trudniej natomiast zmierzyć wpływ czynników psychologicznych (temperamentu, motywacji, celów, wartości) na poczucie satysfakcji z życia.
Ośrodki badawcze, np. OBOP czy CBOS, prowadzą zwykle obszerne badania ankietowe dotyczące satysfakcji życiowej, w których respondenci proszeni są o uporządkowanie cech gwarantujących udane życie i nadanie im określonej rangi (stopnia ważności).
Ankietowani mają do wyboru bardzo dużo aspektów życia, zarówno tych obiektywnych, jak i subiektywnych, które odzwierciedlają poziom ich zadowolenia, np. miłość, szczęście rodzinne, zdrowie, przyjaźń, wykształcenie, szacunek wśród ludzi, satysfakcję z pracy, dużo wolnego czasu, dobre warunki materialne itp.
Wśród ponadczasowych wartości, niezależnych od uwarunkowań ustrojowych i zmian polityczno-gospodarczych, które są istotne dla Polaków do odczuwania szczęścia, wymienia się: zdrowie, dobro rodziny i oparcie w religii.
