Metaprogramy - czym są? Skuteczna perswazja

Metaprogram można określić symbolicznie jako swego rodzaju mapę mózgu, jaką tworzy sobie każdy człowiek indywidualnie.

Psychologowie poznawczy mogliby nazwać metaprogramy „reprezentacjami kategorii”, „prototypami”, czyli czymś, co każe uwzględniać pewne aspekty, a ignorować inne w sytuacji dokonywania wyborów i podejmowania decyzji.

Tak naprawdę metaprogramy stanowią swego rodzaju „oprogramowanie człowieka”, według którego funkcjonuje i na bazie którego decyduje się na jedno rozwiązanie, rezygnując z alternatywnych. Metaprogram będzie zatem wpływał na zachowania, preferencje, gusta, postawy i system wartości.

Pojęcie „metaprogramu” wiąże się ściśle z psychologią poznawczą i uczeniem się. Wiedza to system informacji zakodowany w strukturach pamięci długotrwałej, za pomocą których człowiek poznawczo odwzorowuje świat.

Można wyróżnić wiele rodzajów wiedzy, np. wiedzę deklaratywną (wiem, że…), wiedzę kontekstową czy wiedzę proceduralną (wiem, jak…). Refleksja nad wiedzą stanowi o następnym typie wiedzy – metawiedzy. W jej obszarze lokalizuje się wiedza metapoznawcza, a więc sądy i przekonania o sobie jako o jednostce uczącej się. W tym momencie dochodzimy do sedna metaprogramu.

Metaprogramy to wiedza na temat własnych programów, a więc sposobów działania. To swego rodzaju reprezentacja wiedzy – odwzorowanie w umyśle całości lub części świata jednostki. Metaprogram to fundament procesu podejmowania decyzji, to inaczej rusztowanie, trzon, rdzeń dokonywanych przez nas wyborów.

Jedni mogą być racjonalistami - mogą podejmować przemyślane decyzje, uwzględniając wszelkie możliwości, dokonując bilansu minusów i plusów każdej z alternatywnych możliwości. Inni z kolei kierują się sercem, są dalecy od zintelektualizowanych sądów. Podejmując decyzję, biorą pod uwagę swoje emocje, subiektywne odczucia i to, że po prostu dany wybór intuicyjnie wydaje się lepszy dla nich.

Strategie metapoznawcze są procedurami wykorzystywanymi do planowania, nadzorowania i regulowania działań na poziomie symbolicznym, czyli w umyśle. Metaprogramy to bardzo popularne pojęcie, stosowane przez trenerów na szkoleniach NLP.

Wywieranie wpływu i perswazja są uskuteczniane dzięki uczeniu się rozpoznawania metaprogramów, według których funkcjonują ludzie. Należy pamiętać, że chcąc wywierać wpływ na innych, należy najpierw ustalić, co ich motywuje do działania i co ma dla nich najwyższą wartość.

Demaskując metaprogramy, którymi posługuje się inny człowiek, można w łatwy sposób wpłynąć na jego decyzję tak, by była zgodna z naszymi intencjami. Niejednokrotnie metaprogramy wykorzystuje się do niecnych celów i niestety jako narzędzie wpływu pozostają one na usługach manipulacji.